Dyskurs socjologiczny
Moje zainteresowanie dyskursem socjologicznym wynika z fascynacji tropienia procesów twórczego zaangażowania człowieka w rzeczywistość jednostkową, a co za tym idzie zbiorową. Socjolożka i socjolog też przecież tworzą kulturę ubierając w pojęcia zjawiska i procesy społeczne. Pierwszy trop znalazłam analizując kwestie stosowania pojęcia różnorodności kulturowej w socjologii i tożsamości. Dziś zebrałam już bukiet pojęć za pomocą, których wykazuję jak powstaje kultura socjologiczna i mam nadzieję ukazać to w przygotowywanej książce.
Jest to pomysł po części inspirowany koncepcją kultury epistemicznej Karen Knorr-Cettiny (1999), gdzie zwraca ona uwagę, iż kultury epistemiczne zawierają się w procesie tworzenia wiedzy we współczesnych społeczeństwach zachodnich, które z kolei pretendują do miana ‘społeczeństw wiedzy’. Kultury epistemiczne są to takie amalgamaty uzgodnień i mechanizmów, które są ograniczane przez koligacje, potrzeby i historyczne koincydencje, na które składa się to jak wiemy to, co wiemy. Kultury epistemiczne to kultury, które kreują i uzasadniają wiedzę (Knorr-Cettina 1999: 1). Tak zwana wiedza naukowa nadaje dziś przecież ideom legitymizacji tak silnych, jak niegdyś religia. Nie jesteśmy przecież w stanie zweryfikować publikowanej wiedzy. Za to jesteśmy w stanie obdarzyć zaufaniem tego, kto ma odpowiednie regalia. Interesuje mnie poszukiwanie odpowiedzi na pytania o to, kiedy zaufanie przeradza się w nieufność, bunt, opór? Kiedy przestajemy ufać podmiotom obiecującym? W jakich okolicznościach przestajemy im ufać? Dlaczego decydujemy się na banicję oraz w jakich sferach życia ową banicję uprawiamy?
Knorr-Cettina, Karin. 1999. Epistemic Cultures. How the Science Make Knowledge. Harvard University Press.